Vogelringonderzoek bij VRS West-Friesland

 

Wat is vogelringonderzoek?

Vogelringonderzoek is gericht onderzoek door middel van het aanbrengen van ringen aan in het wild levende vogels. Doordat vogels uniek herkenbaar worden gemaakt zijn deze "te volgen", bij terugvangst, of terugmelding levert dit gegevens op over de overleving, dispersie, broedgegevens en/of conditie van de vogel. Deze gegevens dragen bij aan de ecologische kennis van soorten vogels. Hierdoor komen we meer te weten over de soorten en is waar noodzakelijk ook betere bescherming mogelijk.

 

Waarom voeren we vogelringonderzoek uit?
Door het ringen van vogels krijgen we meer inzicht in de soorten en aantallen in het gebied, maar we leren ook steeds meer over de opbouw van de populatie. We zien de verhouding tussen jonge en oudere vogels, aantal mannelijke/ vrouwelijke dieren, aantal broedsels per een jaar, het broedsucces, overleving en/of verspreiding (dispersie) van de vogels over het gebied. Hierdoor ontstaat er meer kennis over de ecologische aspecten van de soort. Voor onze gebieden waar we actief zijn ontstaat een representatief beeld van de voorkomende soorten. 

 

Hoe wordt vogelring onderzoek uitgevoerd?
In het wild levende vogels worden gevangen met speciale vangmiddelen (mistnetten) die voor de vogels slecht zichtbaar zijn. De vogels worden voorzichtig uit de netten gehaald en meegenomen naar de ‘ringtafel’. Iedere vogel krijgt een passende unieke ring, nadat bepaald is welk soort vogel het is. Dit ringen gebeurd door een gecertificeerde vogelringer. Deze ring bevat een unieke code waarmee de vogel individueel identificeerbaar is, vergelijk het met uw eigen Burgerservicenummer, of een autokenteken. Nadat de ring is aangelegd wordt van iedere vogel de leeftijd en geslacht (indien mogelijk) bepaald. Daarnaast worden een aantal belangrijke biometrie maten opgemeten, zoals vleugellengte, de vetgraad en het gewicht en voor specifieke vogelsoorten ook nog maten als de poot-dikte, tarsus lengte of kop-snavel lengte. In de broedperiode wordt ook nog de ‘cloaca’ (het geslacht van een vogel) gescoord en het stadium van de broedvlek. Tenslotte wordt de conditie van de vogel gecontroleerd, is de vogel in de rui of heeft het parasieten? Zo ja, dan worden deze gegevens ook genoteerd. 

Kortom van iedere individuele vogel proberen we zo veel mogelijk informatie te verzamelen. Alle informatie wordt vastgelegd in de database van het Vogeltrekstation (www.griel.nl). Veel ornithologen, biologen en andere onderzoekers/wetenschappers maken gebruik van deze beschikbare gegevens via het Vogeltrekstation.

 

 

Wie voeren het vogelringonderzoek uit?
Het vangen van in het wild levende vogels is verboden bij de Wet (Wet Natuurbescherming). Vogels zijn beschermd. Alleen opgeleide gecertificeerde ringers met een machtiging van het Vogeltrekstation mogen vogelonderzoek uitvoeren. Voordat je de machtiging krijgt moet je een intensieve opleiding volgen bij een ervaren ringer. De opleiding wordt afgesloten met een examen. De ringers met een machtiging moeten regelmatig hun kennis en vaardigheden tonen tijdens certificeringstrajecten. Voor meer informatie over deze machtiging verwijzen we naar het Vogeltrekstation.

 

Aan welke projecten doen we mee?
Het onderzoekswerk wordt uitgevoerd in de vorm van gestandaardiseerde projecten. VRS West-Friesland voert de volgende projecten uit:

  • VRS West-Friesland, trekvogel onderzoek en jaarrond monitoring vogelpopulatie
  • CES – Constant Effort Site
  • Nestkasten project, NESTKAART 
  • Soortproject Kauw
  • Soortproject Ekster
  • Tuinvangsten Medemblik
  • Zoönose project

Voor meer informatie over de projecten staat op de projectenpagina

 

Vrijwilligerswerk

Het volledige VRS West-Friesland wordt gerund door vrijwilligers. Iedereen draagt zijn/haar steentje bij aan het draaiende houden van het vogelringstation. Hierbij moet u denken aan:

  • Het opzetten van netten.
  • Het ringen van de vogels door gediplomeerde ringers en aspirant ringers.
  • Het uithalen van vogels uit de mistnetten.
  • Het noteren van alle ring- en meetgegevens op de ringlijsten.
  • Nemen van monsters t.b.v zoönose onderzoek door speciaal hiervoor opgeleide personen.
  • Het invoeren van de ringgevens in de Griel database.
  • Het onderhouden van de ringbanen: maaien en snoeien.
  • Het onderzoeken en analyseren van de gegevens.
  • Publiceren van verslagen en onderzoeksresultaten.
  • Onderhouden van deze website.
  • Het geven lezingen, excursies en demonstraties.

Als je interesse hebt om vrijwillig medewerker te worden bij het vogelringstation kun je contact opnemen met ons. Wil je vogelringer worden? Neem dan samen met ons contact op met het Vogeltrekstation. Zij bepalen waar er nog opleidingsplaatsen zijn en waar er nog nieuwe of extra ringers nodig zijn. Assisteren bij veel klussen is altijd mogelijk! 

 

Hoe kun je helpen?

Je kunt VRS West-Friesland op meerdere manieren helpen. Enerzijds door het aflezen van ringen bij grote vogels of als je een kleine ring vindt bij een dode vogel deze te melden. Ook voorzien we vogels van ‘kleurringen’, als je deze ziet dan vragen we je om een foto te maken of de ring af te lezen. Elke kleurring heeft een unieke code welke op afstand goed waar te nemen is. Deze kunt u aan ons doorgeven via Ring gevonden?

Een andere manier om ons te helpen is door ons te sponsoren. Alle kosten die gemaakt worden bij het ringen moeten wij als vrijwilligers zelf betalen. Denk dan aan de ringen, de netten, maar ook al het gereedschap zoals linialen, tangen, weegschalen, schuifmaten, etc. Je kunt ons sponsoren door een ringstreng te financieren ( á €10,-), of door te sponsoren via een grotere gift of in benodigde materialen. Hiervoor vragen we u contact op te nemen via Contact. Uiteraard krijgt u van ons daarvoor ook wat terug, zoals o.a. het jaarverslag en in overleg kunnen we uw bedrijf vermelden op de website/jaarverslag.